Chuyển đổi tổ chức trong thời đại AI: Hành trình nửa năm của Tập đoàn Mercari qua góc nhìn của một Giám đốc Kỹ thuật

Chuyển đổi tổ chức trong thời đại AI: Hành trình nửa năm của Tập đoàn Mercari qua góc nhìn của một Giám đốc Kỹ thuật


Xin chào. Tôi là @abcdefuji, Manager of Managers của Payment & Customer Platform tại Merpay. Bài viết này là bài viết ngày thứ 19 của Merpay & Mercoin Tech Openness Month 2025.

Bài viết này được dịch từ bài gốc tiếng Nhật: AI時代の組織変革:エンジニアリングマネージャーが見たメルカリグループの半年間の軌跡

Tóm tắt

Trong nửa năm từ cuối năm 2024 đến tháng 6 năm 2025, Mercari đã trải qua một sự thay đổi ngoạn mục trong việc áp dụng các công cụ AI. Một dự án thử nghiệm bắt đầu với vài chục người đã thành công mở rộng quy mô toàn công ty với hơn 1.100 tài khoản chỉ trong vòng 4 tháng. Chúng tôi đã trở thành một tổ chức nơi hơn 90% kỹ sư sử dụng công cụ hỗ trợ lập trình bằng AI.

Bài viết này, từ góc nhìn của một Giám đốc Kỹ thuật, sẽ phân tích các yếu tố thành công của quá trình chuyển đổi tổ chức, giới thiệu cách tiếp cận mới để giải quyết nợ kỹ thuật và những thay đổi trong trải nghiệm phát triển cá nhân. Đặc biệt, bài viết sẽ giải thích chi tiết cách bốn yếu tố: tầm nhìn từ trên xuống, sự tự giác từ dưới lên, việc chuẩn bị môi trường và động lực thúc đẩy từ việc trực quan hóa đã kết hợp với nhau để hiện thực hóa sự thay đổi.

Mọi thứ bắt đầu từ một yêu cầu

Tình hình cuối năm 2024

Tất cả bắt đầu từ một yêu cầu đơn giản của một đồng nghiệp: “Tôi muốn thử dùng Cursor, liệu chúng ta có thể triển khai nó không?”

Vào thời điểm đó, Mercari đã triển khai GitHub Copilot như một công cụ AI Code Assists, nhưng tình hình sử dụng thực tế như sau:

  • Chỉ có khoảng vài chục đến 100 người (người dùng hoạt động hàng tuần), là những người tiên phong, đang sử dụng.
  • Tuy nhiên, nhiều kỹ sư cảm thấy “vẫn còn quá sớm để sử dụng”.
  • Khả năng hiểu ngữ cảnh sâu còn hạn chế, chủ yếu chỉ đề xuất sửa lỗi ở cấp độ tệp đơn lẻ hoặc từng dòng.
  • Chưa đạt đến mức đề xuất dựa trên hiểu biết toàn bộ dự án, chất lượng đầu ra của AI chưa phù hợp với việc phát triển sản phẩm.

Thành thật mà nói, bản thân tôi cũng đã sử dụng Github Copilot, nhưng tôi cảm thấy nó còn xa mới đạt đến mức có thể tận dụng AI một cách triệt để trong môi trường phát triển.

Bước ngoặt: Phê duyệt vào tháng 2 năm 2025

Cursor đã được xem xét một lần vào khoảng tháng 4-7 năm 2024, nhưng lúc đó chưa có quyết định triển khai. Tuy nhiên, vào tháng 2 năm 2025, công ty đã chính thức phê duyệt việc triển khai AI. Dự án thử nghiệm triển khai Cursor bắt đầu với vài chục người.

Cảm giác phấn khích khi lần đầu tiên dùng Cursor vẫn còn rõ nét trong tôi. Điều gây ấn tượng đặc biệt là tính năng “lập chỉ mục mã” của Cursor:

  • Hiểu ngữ cảnh của toàn bộ dự án.
  • Đề xuất phù hợp với văn cảnh sau khi học các mẫu hiện có.
  • Cải thiện tốc độ hiểu mã trong các kho mã lớn.

Mặc dù vẫn còn một số bất ổn và không hoạt động tốt trong các kho mã khổng lồ với hàng chục nghìn dòng, nhưng tốc độ, đặc biệt là trong việc onboarding, đã tăng vọt. Là một nhà quản lý, cơ hội đóng góp mã của tôi ngày càng giảm, nhưng nhờ Cursor, tôi có thể xác định rất dễ dàng chức năng nào được triển khai như thế nào.

4 tháng bùng nổ

Sự tăng trưởng đáng kinh ngạc

Nhìn vào các con số từ tháng 2 đến tháng 6 hiện tại, có thể thấy sự thay đổi lớn lao:

Tóm tắt sử dụng Cursor (Hình: Tóm tắt sử dụng Cursor)

  • Số lượng tài khoản: Từ vài chục → hơn 1.100 tài khoản.
  • Tỷ lệ kỹ sư sử dụng: Hơn 90% sử dụng một công cụ hỗ trợ lập trình AI nào đó (ngoài Cursor còn có JetBrains AI, Google Code Assist, Claude Code, v.v.).
  • Phạm vi lan rộng: Mở rộng từ kỹ sư sang cả PM, nhà thiết kế.

Sự thay đổi về nhiệt huyết trong công ty

Điều đáng ngạc nhiên hơn cả những con số là “nhiệt huyết”. Những gì đã xảy ra trong công ty từ tháng 3 đến tháng 5:

  • Nhiều sự kiện liên quan đến AI được tổ chức hàng tuần.
  • Có những sự kiện thu hút hơn 100 người tham gia.
  • Sự lan tỏa không chỉ dừng lại ở các kỹ sư mà còn đến các vị trí khác như PM.

Các cuộc trò chuyện offline và trên Slack trong công ty đều nhuốm màu AI.

Kế hoạch trò chuyện về các công cụ hỗ trợ phát triển AI nội bộ (Hình: Kế hoạch trò chuyện về các công cụ hỗ trợ phát triển AI nội bộ)

“Nghe nói nhóm bên cạnh sắp có buổi học về Cursor đấy.” “Sắp tới mình sẽ tổ chức một sự kiện nói về MCP.” “Mình đã dùng AI để làm cho công việc X trở nên dễ dàng hơn.”

Làn sóng bắt đầu từ các kỹ sư đã lan sang nhiều vị trí công việc khác. Với tư cách là một nhà quản lý, tôi thực sự xúc động khi được chứng kiến sự trỗi dậy của tinh thần học hỏi tự giác này.

4 yếu tố thành công

Nhìn lại sự bùng nổ này, có thể thấy bốn yếu tố đã kết hợp một cách hoàn hảo.

1. Ý chí rõ ràng từ trên xuống

Thông điệp “Chúng ta sẽ tận dụng AI” từ ban lãnh đạo không chỉ đơn thuần là một lời khuyến khích. Đó là một sự đầu tư cho tương lai của công ty và là một tuyên bố về tầm nhìn rõ ràng. Chỉ khi lãnh đạo thực sự nghiêm túc, nhân viên mới có thể dốc hết sức mình. Nền tảng đó đã giúp cho những thay đổi sau này trở nên khả thi.

Và có những người lãnh đạo đã thúc đẩy điều đó. Tôi phụ trách việc triển khai Cursor, nhưng không chỉ Cursor, mà chính khả năng lãnh đạo mạnh mẽ trong việc đưa AI tạo sinh vượt ra ngoài phạm vi kỹ sư đã tạo ra động lực trong toàn công ty.

2. Đam mê tự giác từ dưới lên

Những người “Move Fast” chính là những người đã tiếp tục và tăng tốc động lực do lãnh đạo tạo ra. Thông thường, trong một cuộc chuyển đổi tổ chức, người ta sẽ bố trí người thúc đẩy ở mỗi nhóm, lập kế hoạch và tạo lộ trình. Nhưng lần này, với Cursor, những tiếng nói sau đây đã nảy sinh một cách tự nhiên từ khắp nơi:

Ví dụ:

Sự có mặt của những người tiên phong, văn hóa dám thử thách, và trên hết là những người sẵn lòng chia sẻ những gì đã học được đã đẩy nhanh đáng kể quá trình này.

3. Chuẩn bị môi trường

Việc duy trì động lực này cũng là nhờ vào các nhóm đã hỗ trợ chuẩn bị môi trường. Không chỉ Cursor mà nhiều công cụ AI khác đã xuất hiện, và có nhiều yêu cầu sử dụng chúng trong công ty. Để Cursor có thể được sử dụng bởi số lượng lớn người dùng như vậy, các quy trình nội bộ đã được thiết lập. Các nhóm đã cùng nhau xây dựng môi trường, từ cơ chế đăng ký tài khoản chỉ bằng một nút bấm đến các quy trình khác nhau như đánh giá bảo mật và ngân sách khi giới thiệu công cụ mới.

Đối với Cursor, họ đã điều chỉnh để có thể dễ dàng cấp tài khoản ngay từ Slack.

Thông báo cấp tài khoản Cursor (Hình: Thông báo cấp tài khoản Cursor)

4. Trực quan hóa như một chất xúc tác

Yếu tố cuối cùng là sự trực quan hóa thông qua “bảng điều khiển” (dashboard).

Cursor Dashboard (Hình: Cursor Dashboard)

Devin Dashboard (Hình: Devin Dashboard)

Chúng tôi đã chuẩn bị các bảng điều khiển cho Cursor, Devin, Claude Code với LiteLLM, và GitHub Copilot để trực quan hóa mức độ sử dụng AI của các nhóm. Điều này giúp chúng tôi xác định được các nhóm đang sử dụng thành thạo và các nhóm chưa sử dụng thường xuyên, từ đó tìm hiểu sâu hơn về lý do và đưa ra các hành động để thúc đẩy việc áp dụng rộng rãi hơn.

Sự trực quan hóa không tạo ra sự cạnh tranh, mà là sự “truyền cảm hứng”. Mọi người học hỏi từ cách đồng nghiệp sử dụng và khám phá ra cách dùng của riêng mình. Một chu kỳ tích cực như vậy đã lan rộng khắp công ty.

Chuyển đổi trong phát triển ở cấp độ nhóm

Từ đây, tôi sẽ nói về những thay đổi trong tình hình phát triển của một nhóm thay vì toàn bộ tổ chức.

Cách tiếp cận mới với nợ kỹ thuật

Khi việc áp dụng AI tiến triển, một sự thay đổi bất ngờ đã xảy ra trong nhóm của chúng tôi.

Nhóm Payment & Customer Platform của chúng tôi là một hệ thống đã được phát hành hơn 6 năm. Trong 6 năm đó, chúng tôi đã đáp ứng yêu cầu từ nhiều nhóm sản phẩm khác nhau, thêm tính năng và đôi khi phải thỏa hiệp để phát triển. Kết quả là nợ kỹ thuật đã tích tụ:

Thách thức trước đây:

  • Tình trạng “yak shaving”: các triển khai chồng chéo và đặc tả phức tạp khiến một cải tiến nhỏ cũng tốn rất nhiều chi phí.
  • Các nhiệm vụ cải tiến có độ ưu tiên thấp và không có đủ thời gian để giải quyết, dẫn đến bị bỏ quên.

Chuyển đổi nhờ AI (Cursor / Claude Code):

  • Tốc độ giải quyết các nhiệm vụ có độ ưu tiên thấp như tái cấu trúc nội bộ quy mô lớn hoặc tái kiến trúc đã được cải thiện.
  • Có thể thực hiện các bản sửa lỗi nhất quán nhờ việc chia sẻ quy tắc và ngữ cảnh.

Tôi cảm thấy rằng các dự án cải tiến quy mô lớn mà trước đây thường kết thúc bằng câu “để lúc nào đó làm” nay đã có khả năng được giải quyết một cách liên tục và nhanh chóng hơn.

Triển vọng tương lai

  1. Mở rộng hơn nữa lĩnh vực ứng dụng – Xây dựng cơ chế tận dụng AI trong toàn bộ quy trình phát triển, không chỉ trong việc lập trình (One Person, One Release).

PM và Kỹ sư sẽ vượt qua mọi ranh giới. Chúng tôi hướng tới việc một người có thể đảm nhận toàn bộ quá trình từ lên kế hoạch, phát triển, QA đến phát hành. Chúng tôi sẽ sử dụng AI để vượt qua rào cản công nghệ, kiến thức chuyên ngành và vai trò, và làm chủ chúng.

  1. Tiêu chuẩn hóa – Xây dựng cơ chế để chia sẻ kiến thức và phương pháp phát triển của cá nhân và nhóm.

Ví dụ, cách tạo CLAUDE.md, các quy tắc được ghi lại, cách thể hiện miền kiến thức… đang được các nhóm phát triển một cách độc lập. Để mỗi nhóm có thể đạt được năng suất cao hơn nữa nhờ AI, chúng tôi muốn tiêu chuẩn hóa chính quy trình triển khai và sử dụng.

Trong tốc độ chóng mặt của xu hướng AI này, nhiều phương pháp sẽ nhanh chóng trở nên lỗi thời. Với quyết tâm sẵn sàng loại bỏ những thứ cũ kỹ, chúng tôi đang bắt đầu xây dựng con đường đến một tương lai nơi chúng tôi tận dụng AI để nâng cao năng suất.

Tổng kết

Trong nửa năm qua, Mercari đã đạt được những điều sau trong việc triển khai công cụ AI:

  • Thành công về mặt tổ chức: Triển khai Cursor cho hơn 1.100 tài khoản người dùng.
  • Thành công về mặt văn hóa: Nuôi dưỡng văn hóa học hỏi và phổ biến kiến thức một cách tự giác.

Chìa khóa thành công nằm ở sự kết hợp giữa tầm nhìn từ trên xuống, sự tự giác từ dưới lên, việc chuẩn bị môi trường và động lực thúc đẩy từ việc trực quan hóa. Tôi một lần nữa nhận ra rằng trong công cuộc chuyển đổi tổ chức thời đại AI, không chỉ việc triển khai công nghệ mà cả sự thay đổi về văn hóa và con người cũng vô cùng quan trọng.

Lời cuối

Tôi có thể vui vẻ đối mặt với sự thay đổi chóng mặt này là nhờ sự có mặt của các đồng nghiệp xung quanh.

Mỗi ngày đều tràn ngập cơ hội tiếp thu và chia sẻ về các công cụ, hệ thống phát triển và các trường hợp sử dụng mới. Việc trao đổi thông tin liên quan đến AI thực sự rất vui và đầy kích thích. Chính nhờ “trí tuệ tập thể” này mà chúng tôi có thể đối mặt với AI một cách tích cực.

Xin chân thành cảm ơn.

Bài viết ngày mai là của cyan. Mời các bạn tiếp tục theo dõi.

Bình luận

Sử dụng tài khoản GitHub của bạn để bình luận. Comments sẽ được lưu trữ trong GitHub Discussions.